Aanpak femicide | NPO Radio 1
Iedere acht dagen wordt er in Nederland een vrouw vermoord. In de meeste gevallen pleegt de (ex-)man het misdrijf, en gaan er in de periode vooraf meerdere rode vlaggen omhoog: stalking, dwingende controle, of intieme terreur. Femicide heet het dan. De Tweede Kamer neemt eind 2024 met grote meerderheid het actieplan 'Stop Femicide' aan, waar een bedrag van 10 miljoen euro aan gekoppeld is. Maar wat komt daar nu van terecht? Hoe kunnen we femicide in de toekomst voorkomen.
In Pointer aandacht voor de moord op Sanne Hertgers. Ze komt om het leven door haar ex-man, tevens politieagent, nadat hij haar in elk aspect van haar leven controleerde. Songül Mutluer, Kamerlid voor PvdA-GL en initiatiefnemer van het plan schuift aan in de studio.
Aanpakplan Femicide 25 maart 2023
Om concrete actiepunten te verzamelen voor het terugdringen van het aantal slachtoffers van femicide, zijn op 25 maart 2023 nabestaanden van femicide-slachtoffers bijeengekomen op initiatief van Barbara Godwaldt (eveneens nabestaande femicide en redactielid Cocon, ledenblad van de FNG) en Jack Keijzer (voorzitter FNG, Federatie Nabestaanden Geweldslachtoffers). Ook Hanneke Bakker (bestuurslid Landelijk Netwerk Veilig Thuis en directeur-bestuurder Blijf Groep/Veilig Thuis Flevoland) en Pauline Aarten (senior beleidsmedewerker Fonds Slachtofferhulp) namen deel aan het gesprek.
Er zijn twaalf actiepunten opgesteld die in het aanpakplan femicide worden uitgewerkt.
De twaalf actiepunten:
1. Gebruik de term ‘femicide’
2. Maak geld vrij voor de aanpak femicide
3. Zorg voor een hulplijn huiselijk geweld
4. Zorg voor meer educatie
5. Stel op ieder politiebureau een agent aan voor huiselijk geweld
6. Waarborg de veiligheid van slachtoffers van huiselijk en seksueel geweld
7. Laat daders van huiselijk geweld de BORG-training volgen
8. Maak van huiselijk geweld een high-impact crime
9. Herbeoordeel de strafmaatregelen bij huiselijk geweld
10. Pas de voorwaarden aan van verplichte documenten
11. Optimaliseer de onderlinge informatie uitwisseling van instanties
12. Zorg voor betere hulpverlening aan nabestaanden van femicide slachtoffers
Psychisch geweld wordt strafbaar 16-10-2024
Staatssecretaris van Justitie en Veiligheid Ingrid Coenradie komt met een wetsvoorstel om psychisch geweld zelfstandig strafbaar te stellen. Dat heeft ze vandaag toegezegd tijdens het commissiedebat zeden en (on)veiligheid van vrouwen in de Tweede Kamer. Psychisch geweld, en dan met name dwingende controle en intieme terreur, is één van de rode vlaggen van femicide.
Naast het wetsvoorstel wordt er ook ingezet op het verbeteren van de bewijsvoering voor psychisch geweld. Het is op dit moment op basis van het Wetboek van Strafrecht al mogelijk om iemand te vervolgen die zich schuldig maakt aan het toepassen van psychisch geweld, maar het lukt niet altijd om de bewijslast rond te krijgen. Daarom gaat er begin 2025 een pilot van start. De pilot moet duidelijke werkafspraken opleveren om de bewijsvoering te verbeteren. Er zal concreet gemaakt worden welke feiten en informatie opgenomen moeten worden in het dossier, zodat het Openbaar Ministerie goed in staat wordt gesteld om tot vervolging over te gaan. Ook wordt ingezet op deskundigheidsbevordering zodat signalen van psychisch geweld door de verschillende instanties sneller en beter herkend worden. Een voorbeeld van zo’n signaal is dat iemand niet durft te spreken in het bijzijn van diens partner. Samen met de strafbaarstelling moet dat ervoor zorgen dat psychisch geweld beter bestraft kan worden.
De pilot richt zich op medewerkers van onder andere Veilig Thuis, de politie en het Openbaar Ministerie. Het traject loopt in principe een half jaar. Daarna zal worden bekeken hoe de inzichten uit deze pilot goed kunnen worden verspreid naar de overige regio’s in Nederland.
Staatssecretaris Coenradie: “Psychisch geweld heeft een enorme impact op slachtoffers en is één van de rode vlaggen bij femicide. Om femicide te voorkomen en vrouwen te beschermen, moeten we dus inzetten op het beter aanpakken van zoiets vreselijks wat mensen wordt aangedaan. Het is cruciaal om de patronen van psychisch geweld te herkennen en zichtbaar te maken in het dossier.”
“Het kennen en herkennen van de rode vlaggen van femicide is belangrijk voor medewerkers van instanties, maar ook voor alle andere mensen in ons land. Femicide pakken we samen aan.”
De pilot vloeit voort uit het plan Stop Femicide!, dat in juni is gepresenteerd. De staatssecretaris verwacht de eerste resultaten in 2025 te kunnen delen.